Geltende Erlasse (SMBl. NRW.)  mit Stand vom 22.3.2024


Verzeichnis der Staatlichen Anerkennungen von Kurorten, Erholungsorten und Heilbadern Bek. des Ministeriums fur Gesundheit, Soziales, Frauen und Familie v. 28.7.2003 - III 3 – 0332.15 -

 

Verzeichnis der Staatlichen Anerkennungen von Kurorten, Erholungsorten und Heilbadern Bek. des Ministeriums fur Gesundheit, Soziales, Frauen und Familie v. 28.7.2003 - III 3 – 0332.15 -

Verzeichnis der Staatlichen Anerkennungen von Kurorten, Erholungsorten und Heilbädern
Bek. des Ministeriums für Gesundheit, Soziales, Frauen und Familie
v. 28.7.2003 - III 3 – 0332.15 -

In Nordrhein-Westfalen sind folgende Kurorte, Erholungsorte und Heilbäder staatlich anerkannt:

I Im Regierungsbezirk Arnsberg

Lfd. Nr.

Stadt/Gemeinde

Stadtteil/Ortsteil

verliehene Artbezeichnung

Datum

MBl. NRW.

1

Winterberg

Winterberg

Heilklimatischer Kurort

06.11.1973

1973 S. 2112

2

Lennestadt

Saalhausen

Luftkurort

18.12.1973

1974 S. 45

3

Kirchhundem

Oberhundem

Luftkurort

23.01.1974

1974 S. 218

4

Schmallenberg

Schmallenberg

Luftkurort

20.08.1974

1974 S. 1315

5

Sundern

Langscheid

Luftkurort

20.08.1974

1974 S. 1299

6

Schmallenberg

Grafschaft

a) Luftkurort

b) Heilklimatischer

Kurort

a) 23.08.1974

b) 08.03.2002

a) 1974 S. 1315

b) 2002 S. 913

7

Brilon

Brilon

Luftkurort

23.08.1974

1974 S. 1299

8

Schmallenberg

a) Fredeburg

b) Bad Fredeburg

c) Bad Fredeburg

a) Kneipp-Kurort

b) Kneipp-Heilbad

c) Ort mit Heilstollen-Kurbetrieb 

a) 15.11.1974

b) 28.02.1995

c) 12.01.2011

a) 1974 S. 1808

b) ---

c) 2011 S. 104

9

Bad Berleburg

Bad Berleburg

Kneipp-Heilbad

25.11.1974

1975 S. 51, geändert am 25.7.2013 (2013 S. 399).

10

Lippstadt

Bad Waldliesborn

Heilbad

13.12.1974

1975 S. 18

11

Bad Sassendorf

Bad Sassendorf

a) Heilbad

b) Neufestsetzung des Kurgebietes

a) 24.03.1975

b) 14.03.1997

a) 1975 S. 799

b) 1997 S. 766

12

Erwitte

Bad Westernkotten

Heilbad

25.03.1975

1975 S. 799 erw. am 22.10.2002 (2003 S. 353)

13

Olsberg

Olsberg

a) Kneipp-Kurort

b) Kneipp-Heilbad

a) 14.04.1975

b) 15.12.2016

a) 1975 S. 868

b) 2017 S.4

14

Eslohe

Eslohe

a) Luftkurort

b) Erweiterung des Kurgebietes

a) 09.01.1976

b) 25.08.2023

a) 1976 S. 738

b) 2023 S. 1098

15

Freudenberg

Freudenberg

Luftkurort

10.09.1979

1982 S. 502

16

Winterberg

Elkeringhausen/Altastenberg

Heilklimatischer Kurort

09.01.1980

1980 S. 127

17

Möhnesee

Körbecke

Erholungsort

12.02.1980

1980 S. 1268

18

Olpe

Rhode

Erholungsort

15.07.1981

1982 S. 510

19

Brilon

Brilon

a) Luftkurort

b) Kneipp-Kurort

c) Kneipp-Heilbad

a) 31.07.1981

b) 07.07.2000

c) 15.12.2016

a) 1982 S. 506

b) 2001 S. 127

c) 2017 S. 2

20

Eslohe

Cobbenrode

a) Erholungsort

b) Luftkurort

22.12.1981

25.08.2023

1982 S. 514

2023 S. 1094 

21

Eslohe

Wenholthausen

a) Erholungsort

b) Luftkurort

a) 22.12.1981

b) 07.04.2017

a) 1982 S. 512

b) 2017 S. 336

22

Kirchhundem 

Kirchhundem

Luftkurort

04.02.1982

1982 S. 508

23

Warstein     

Hirschberg

Erholungsort

13.05.1982

1983 S. 2036

24

Bad Laasphe

Bad Laasphe

Kneipp-Heilbad

14.06.1983

1984 S. 25

25

Liesen

Hallenberg

Erholungsort

18.06.1984

1984 S. 1718  

26

Nachrodt-Wiblingwerde

Wiblingwerde

Erholungsort

22.08.1984

1984 S. 1720

27

Schmallenberg 

Nordenau

a) Luftkurort

b) Ort mit Heilstollen-Kurbetrieb

a) 18.09.1984

b) 12.01.2011

a) 1985 S. 38

b) 2011 S. 104

28

Sundern 

Amecke

Erholungsort

01.06.1985

1985 S. 1597

29

Breckerfeld  

Breckerfeld

Erholungsort

19.02.1986

1987 S. 226

30

Netphen

Netpher Land

Erholungsort

08.06.1988

1989 S. 1018

31

Sundern  

Allendorf

Erholungsort

09.06.1989

1990 S. 468

32

Sundern

Hellefeld/Altenhellefeld

Erholungsort

29.08.1989 

1990 S. 470

33

Olsberg 

Assinghausen

Erholungsort

26.07.1990

1991 S. 172

34

Winterberg

Züschen

a) Erholungsort

b) Luftkurort

a) 25.06.1993

b) 11.11.2003

a) 1995 S. 244

b) 2004 S. 708

35

Bestwig

Ostwig

Erholungsort

07.12.1995

1996 S. 771

36

Bestwig

Ramsbeck

Erholungsort

07.12.1995

1996 S. 768

37

Winterberg

Höhendörfer

Luftkurort

07.02.1996

1997 S. 760, Änderung bekanntg. d. Vfg. v. 3.1.2014 (2014 S. 37).

38

Winterberg

Niedersfeld

Luftkurort

18.09.2001

2002 S. 328, Änderung bekanntg. d. Vfg. v. 3.1.2014 (2014 S. 33).

39

Nicht besetzt

Widerruf bekanntgem. d. Vfg. v. 3.1.2014 (2014 S. 41).

40

Hilchenbach

a) Erholungsort

b) Luftkurort

a) 29.01.2013

b) 20.07.2018

a) 2013 S. 214

b) 2018 S. 424

41

Medebach

Erholungsort

03.12.2014

2014 S. 804

42

Schmallenberg

Westfeld, Ohlenbach und Hoher Knochen

Luftkurort

02.06.2018

2018 S. 367

43

Herscheid

Erholungsort

26.11.2021

2021 S. 1040

44

Drolshagen

Erholungsort

24.11.2022

2023 S. 2

45

Meschede

Grevenstein

Erholungsort

25.08.2023

2023 S. 1091

II    Im Regierungsbezirk Detmold

Lfd. Nr.

Stadt/Gemeinde

Stadtteil/Ortsteil

verliehene Artbezeichnung

Datum

MBl. NRW.

1

Stadt Lage

Hörste

Luftkurort

29.01.1973

1973 S. 341

2

Brakel

Luftkurort

10.09.1974

1974 S. 1412

3

Bad Driburg

a) Heilbad

b) Kurgebietsgrenzen

a) 26.04.1974

b) 16.07.1998

a) 1974 S. 800

b) 1998 S. 1328

4

Bad Lippspringe

a) Heilbad

b) Heilklimatischer Kurort

c) Festsetzung des Kurgebietes

a) 23.03.1975

b)22.06.1982

c) 20.12.1995

a) 1975 S. 799

b) 1983 S. 2038

c) 1996 S. 550

5

Willebadessen

Luftkurort

24.03.1975

1975 S. 799

6

Hille

Rothenuffeln

a) Erholungsort mit Kurmittelgebiet
b) Luftkurort

a) 26.03.1977

b) 22.08.2018

a) 1977 S. 377

b) 2018 S. 510

7

Vlotho

Valdorf

Luftkurort mit Kurmittelgebiet

18.04.1978

1978 S. 1420

8

Dörentrup

Schwelentrup

Erholungsort

17.10.1978

1980 S. 1260

9

Bünde

Randringhausen

Erholungsort mit Kurmittelgebiet

01.06.1979

1980 S. 1262

10

Rödinghausen

Luftkurort

14.03.1980

1980 S. 504

11

Schieder-Schwalenberg u. Glashütte

Schieder 

Kneipp-Kurort

26.09.1980
u. 28.01.1997

26.09.1980
1997 S.763

12

Detmold

Diestelbruch

Erholungsort

24.02.1981

13

Preußisch-Oldendorf

Preußisch-Oldendorf Holzhausen

a) Luftkurort mit Kurmittelgebiet

b) Luftkurort

a) 21.05.1981

b) 12.02.2008

a) 1985 S. 747

b) 2008 S. 97

14

Bad Driburg

Neuenheerse

Erholungsort

25.08.1983

1984 S. 414

15

Porta-Westfalica

Hausberge

Kneipp-Kurort

Luftkurort

22.05.1984

02.03.2018

1985 S. 438

2018 S. 157

16

Stemwede

Levern

Erholungsort

18.09.1984

1985 S. 678

17

Horn-Bad Meinberg

Festsetzung des

Kurgebietes

20.09.1984

1985 S. 443

18

Warburg

Germete

Luftkurort

26.03.1985

1985 S. 1580

19

Bad Salzuflen

Festsetzung des

Kurgebietes

Kneipp-Kurort

08.06.1985

28.08.2013

1986 S. 211

2013 S. 516

20

Horn-Bad Meinberg

Holzhausen- Externsteine

Luftkurort

12.05.1987

1988 S. 844

21

Detmold

Berlebeck

Erholungsort

02.03.1988

1991 S. 269

22

Detmold

Hiddesen

Kneipp-Kurort

Luftkurort

18.01.1989

14.02.2020

1989 S. 286

2020 S. 153

23

Preußisch-Oldendorf

Börninghausen

Luftkurort

30.11.1992

1993 S. 1283

24

Petershagen

Hopfenberg

a) Luftkurort

b) Kurmittelgebiet

a) 30.06.1993

b) 18.05.2000

a) 1994 S. 474

b) 2000 S. 710

25

Nieheim 

a) Luftkurort

b) Heilklimatischer Kurort

a) 25.11.1994

b) 12.02.2003

a) 1995 S. 636

b) 2003 S. 1608

26

a) Wünnenberg

b) Bad Wünnenberg

a) Wünnenberg

b) „Bad“ Wünnenberg

a) Kneipp-Heilbad

b) ---

a) 16.06.1999

b) 14.12.1999

a) 1999 S. 974

b) 2000 S. 17

27

Marienmünster

Vörden

Luftkurort

20.07.1999 

1999 S. 1258

28

Brakel

Bellersen

Erholungsort

06.08.1999

1999 S. 1258

29

Brakel

Gehrden

Erholungsort

15.05.2006

2006 S. 528

30

Bad Oeynhausen

Kurgebietsgrenzen

09.07.2007

2007 S. 560

31

Rietberg

Rietberg

Erholungsort

23.06.2009

2009 S. 589

32

Lügde

Erholungsort

20.10.2022

2022 S. 894

III   Im Regierungsbezirk Düsseldorf

Lfd. Nr.

Stadt/Gemeinde

Stadtteil/Ortsteil

verliehene Artbezeichnung

Datum

MBl. NRW.

1

Emmerich

Erholungsort

18.09.1979

1980 S. 1264

2

Xanten

Luftkurort

02.07.2014

2014 S. 522

3

Nettetal

Hinsbeck

Erholungsort

29.08.1993

1994 S. 1160

4

Leuth

Erholungsort

29.08.1993

1994 S. 1160

5

Kevelaer

Erholungsort

07.05.2001

2001 S. 472

IV  Im Regierungsbezirk Köln

Lfd. Nr.

Stadt/Gemeinde

Stadtteil/Ortsteil

verliehene Artbezeichnung

Datum

MBl. NRW.

1

Aachen

Monheimsallee u. Burtscheid

Heilbad

12.09.1974

1974 S. 1430

2

Heimbach

Heimbach

Luftkurort

12.09.1974

1974 S. 1431

2a

Bad Münstereifel

a) Kneipp-Heilbad

b) Neufestsetzung des Kurgebiets

a) 12.9.1974

b) 22.12.1989

a) 1974 S. 1431

b) 1990 S. 1076

3

Schleiden

Gemünd

Kneipp-Kurort

10.05.1978

1978 S. 1422

3a

Nümbrecht

a) ---

b) Nümbrecht

a) Festsetzung des

Kurgebietes

b) Heilklimatischer

Kurort

a) 27.07.1978

b) 13.11.1987

a) 1978 S. 1424

b) ---

4

Reichshof

Denklingen

Erholungsort

09.01.1980

 ---

5

Simmerath

Einruhr

Erkensruhr

Erholungsort

29.10.1982

29.10.1982

 ---

6

Blankenheim

Blankenheim

Erholungsort

28.10.1983

1984 S. 982

7

Windeck

Herchen

Erholungsort

10.09.1986

 ---

9

Dahlem Kronenburg

Erholungsort

16.06.1989

1992 S. 1353

11

Reichshof

Eckenhagen

Heilklimatischer Kurort

03.05.1991

1991 S. 1124

12

Nettersheim

Nettersheim

Erholungsort

30.09.1993

1995 S. 582

13

Marmagen

Erholungsort

30.09.1993

1995 S. 582

14

Monschau

Monschau

Luftkurort

13.03.1996

 ---

15

Bad Honnef

Honnef m.

Kurmittelgebiet

Erholungsort

29.05.2000

2000 S. 786

16

Hürtgenwald

Simonskall

Erholungsort

21.03.2002

2002 S. 815

17

Vossenack

Erholungsort

21.03.2002

2002 S. 815

V     Im Regierungsbezirk Münster

Lfd. Nr.

Stadt/Gemeinde

Stadtteil/Ortsteil

verliehene Artbezeichnung

Datum

MBl. NRW.

1

Lienen             

Erholungsort

24.11.1982

1983 S. 2044

2

Tecklenburg

Brochterbeck

Erholungsort

21.10.1986

1987 S. 228

3

Mettingen

Erholungsort

12.05.1992

1992 S. 1256

4

Billerbeck

Erholungsort

29.12.1992

1993 S. 506

5

Reken

Erholungsort

29.05.1999

1999 S. 890,
2009 S. 130

6

Tecklenburg

Kneipp-Kurort

10.12.1999

2000 S. 168

7

Velen

Erholungsort

Luftkurort

25.04.2003

23.12.2022

2003 S. 1430

2023 S. 862

8

Steinfurt 

Erholungsort

01.12.2009

2010 S. 45